روش شناسی فهم قرآن در جهان معاصر

نوع مقاله : Original Article

نویسنده

دانشیار مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران؛ مدرّس جامعه المصطفی ص العالمیه.

چکیده

 
تبیین مسأله: پرسش از روش در مباحث قرآن‌شناسی، از اساسی‌ترین پرسش‌های پژوهشگران اسلام‌پژوه در عصر کنونی است. این نوشتار، متمرکز بر همین پرسش، به توصیف انتقادی روش‌ فهم قرآن در نوسلفیه و نومعتزله و تبیین روش مطلوب در این خصوص است. روش تحقیق: روش این نوشتار، در بخش توصیف روش‌های نوسلفی و نواعتزالی، روش تحلیلی-انتقادی است و در بخش تبیین روش مطلوب، از روش تبیینی-اصطیادی بهره برده است؛ همچنین، روش گردآوری داده‌ها، کتابخانه‌ای است. یافته‌های تحقیق: نقدهایی همچون عدم پوشش روش مورد نظر نسبت به همه‌ی ساحات اسلام، بی‌بهره‌ماندن از منابع وحیانی اصیل، عدم اتقان استدلال‌های لازم برای اثبات روش مطلوب، قاعده‌مند نبودن رویکرد مورد اتخاذ در روش مطلوب و استلزام تقلید، از جمله نقدهای وارد بر روش نوسلفی و نواعتزالی است. در نهایت، این نوشتار، روش اجتهادی را با تبیین ویژه‌ای که در خصوص ویژگی‌های شناختاری و زبانی آن دارد، به عنوان روش مطلوب در اسلام‌شناسی تبیین نموده است.

کلیدواژه‌ها