بازخوانی تحلیلی تطبیقی مواد پیمان صلح امام حسن مجتبی علیه السّلام با معاویه در گزارش‌های منابع فریقین تا قرن ششم / A comparative Analytical Review of the Articles of the Peace Treaty of Imam Hassan Mojtaba (as) with Mu'awiyah in the Sunni and Shiite sources up to the Sixth Century

نوع مقاله : Original Article

نویسنده

عضو و هیئت علمی جامعة المصطفی دانشیار

چکیده

یکی از مهم‌ترین حوادث صدر اسلام و شاید مهم‌ترین کنش سیاسی امام حسن(ع)، صلح ایشان با معاویة‌بن‌ابی‌سفیان است. از اساسی‌ترین چالش‌های موجود در گزارش‌های مرتبط با آن، تفاوت‌ها و تناقض‌های حاکم بر گزارش‌های مواد پیمان صلح است. محققان برای دستیابی به گزارش‌های اطمینان‌بخش در این حوزه، از شیوه‌های مختلفی بهره برده‌اند؛ ولی به نظر می‌رسد، از شیوه مطالعه تطبیقی بین‌المذاهب در تحلیل مواد و تعهدات مندرج در آن ـ که احتمال می‌رود بخشی از تشتت حاکم بر آن ریشه در گرایش مذهبی مورخان و گزارشگران صلح داشته باشد ـ تاکنون استفاده ‌نشده است. این مقاله، در صدد برآمد تا با شیوه‌ تطبیق بین‌المذاهب، گزارش‌های مرتبط با مواد پیمان صلح را تحلیل نموده، ضمن دستیابی به گزارش‌های همسو و یکنواخت و رفع تشتت حاکم بر گزارش‌ها، میزان نقش‌آفرینی گرایش مذهبی مورخان در پیدایش اختلافات را ارزیابی نماید و در نهایت، بررسی‌ها حکایت از آن داشت که با بازخوانی گزارش‌ها بر اساس گرایش مذهبی مورخان، تشتت حاکم بر آن‌ها مرتفع گردید و البته نشان داده شد که صلح از منظر مورخان شیعه و اهل‌سنّت، تفاوت قابل‌ملاحظه‌ای دارد.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

Ağa Bozorg, Muhammed Hasan, (1304) ez-Zeria ila Tesanifu’ş Şia.
Belazuri, Ahmed bin Yahya bin Cabir, (1417) Ensabu’l Eşraf.
Dineveri, Ebu Hanife Muhammed bin Davud (1368) Ahbaru’t Tival.
Ebu’l Ferec İsfahani, Ali bin Hüseyin, Mekatilu’t Talibin.
El Hamavi, Yakut bin Abdullah (1414) Mucemu’l Udeba İrşadu’l Erib ilâ Mârifeti’l Edib.
Emin Amili, Muhsin, (1418) Ayanu’ş Şia.
Hoi, Ebu’l Kasım (1983) Mucemu’r- Ricalu’l Hadis ve Tafsilu’t- Tabakatu’r- Rave.
Ibn Abdulber Ebu Ömer, Yusuf bin Abdullah, (1412) el-İstiab fi Marifetu’l Ashab.
Ibn Asakir, Ali bin Hasan, (1415)  Tarih-i Medine-yi Dımeşk.
Ibn Babeveyh, (Şeyh Saduk) Muhammed bin Ali, (1375) İlelu’ş Şerai.
Ibn Kuteybe, Dineveri Ebu Muhammed Abdullah bin Müslim, (1410) el-İmame ve’s- Siyase el-Maruf bi’t- Tarihu’l Hulefa.
Ibn Saad el-Haşimi el-Basri, Muhammed bin Saad, (1410)  Tabakatu’l Kübra
Ibn Şehr Aşub Mazenderani, Muhammed bin Ali, (1379) Menakıbı Al-i Ebu Talib (a.s).

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار