Allâme S. Muhammed Hüseyin Tabâtabâî’nin Hayatı

Document Type : Original Article

Author

Araştırmacı-Yazar

Abstract

Allâme Seyyid Muhammed Hüseyin Tabâtabâî, 1903 yılında Tebriz’de soylu ve dindar bir ailede doğdu. İlk eğitimini burada aldıktan sonra 1918’de dini medreseye geçerek Arap edebiyatı, fıkıh, mantık, teoloji ve felsefe gibi alanlarda eğitim gördü. 1925-1935 yılları arasında Necef’te ilim tahsil etti ve burada matematik, geometri ve mimarlıkta da önemli ustalıklar kazandı.
1935’te ekonomik nedenlerle Tebriz’e dönerek tarım ve araştırmalarla ilgilendi; köyünde modern teknikler kullanarak çiftçilik yaptı, halkın ihtiyaçlarına destek oldu. Ancak bölgede yaşanan siyasi karışıklıklar ve Sovyet destekli propagandalar nedeniyle 1946’da Kum’a geçerek burada felsefe ve tefsir alanında dersler vermeye başladı. Kum’da tefsir ve felsefe alanında önemli yenilikler yaptı, öğrenci yetiştirdi ve entelektüel çevrelerde etkin rol oynadı.
Fransız filozof Henry Corbin ile yaptığı görüşmeler, Tabâtabâî’nin düşüncelerinin uluslararası düzeyde tanınmasına katkı sağladı. Tabâtabâî; ontoloji, epistemoloji, teoloji, antropoloji ve metodoloji gibi felsefi alanlarda özgün teoriler geliştirdi. En önemli eserlerinden biri olan el-Mizân tefsiri, Kur’an ayetlerini çağdaş ve çok boyutlu bir yöntemle yorumlayarak tefsir tarihinde dönüm noktası oldu.
Allâme, ayrıca İslami ilimlerin gelişimi, Ehl-i Beyt’in eserlerinin yayımı, felsefe eğitim kitapları yazımı, sosyal konulara açıklık getirme ve din ile bilimin uyumu üzerinde çalıştı. Çok sayıda değerli öğrenci yetiştirdi; bunlar arasında Ayetullah Murtaza Mutahharî ve diğer önemli şahsiyetler bulunur.
1981 yılında vefat eden Allâme Tabâtabâî, Kum’daki Hazret-i Fatıma Masume’nin türbesine defnedildi. Hayatı boyunca derin bilgi, ahlak ve tevazu ile İslam düşüncesine büyük katkılar sağlamış önemli bir âlim olarak anılmaktadır.

Keywords

Article Title [Persian]

زیست نامه علامه سید محمد حسین طباطبایی

Author [Persian]

  • دکتر محمد باقر خراسانی
Abstract [Persian]

علامه سید محمد حسین طباطبایی در سال ۱۹۰۳ در تبریز در خانواده‌ای متدین متولد شد. پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی، در سال ۱۹۱۸ وارد مدرسه دینی شد و در رشته‌هایی چون ادبیات عرب، فقه، منطق، الهیات و فلسفه آموزش دید. بین سال‌های ۱۹۲۵ تا ۱۹۳۵ در نجف به تحصیل پرداخت و در زمینه‌های ریاضیات، هندسه و معماری نیز مهارت‌های قابل توجهی کسب کرد.
در سال ۱۹۳۵ به دلایل اقتصادی به تبریز بازگشت و به کشاورزی و پژوهش پرداخت؛ با استفاده از تکنیک‌های مدرن در روستای خود کشاورزی کرد و به رفع نیازهای مردم کمک نمود. اما به دلیل ناآرامی‌های سیاسی منطقه و تبلیغات شوروی، در سال ۱۹۴۶ به قم مهاجرت کرد و در آنجا به تدریس فلسفه و تفسیر پرداخت. در قم نوآوری‌های مهمی در زمینه تفسیر و فلسفه انجام داد، شاگردان برجسته تربیت کرد و نقش مؤثری در محافل فکری ایفا نمود.
دیدارها و گفتگوهای او با فیلسوف فرانسوی، هنری کوربن، به شناخته شدن اندیشه‌هایش در سطح بین‌المللی کمک کرد. طباطبایی نظریه‌های اصیل در حوزه‌هایی چون هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی، کلام، انسان‌شناسی و روش‌شناسی فلسفی ارائه داد. از مهم‌ترین آثار او، تفسیر المیزان است که با روشی چندبعدی و معاصر آیات قرآن را تفسیر کرده و نقطه عطفی در تاریخ تفسیر به شمار می‌آید.
علامه همچنین در توسعه علوم اسلامی، نشر آثار اهل بیت(ع)، تألیف کتاب‌های آموزشی فلسفه، روشن‌گری مسائل اجتماعی و تطابق دین و علم فعالیت داشت. شاگردان ارزشمندی از جمله آیت‌الله مرتضی مطهری و دیگر شخصیت‌های برجسته را پرورش داد.
علامه طباطبایی که در سال ۱۹۸۱ درگذشت، در حرم حضرت فاطمه معصومه(س) در قم به خاک سپرده شد. وی به عنوان عالمی بزرگ با دانش ژرف، اخلاق والا و تواضع، سهم مهمی در اندیشه اسلامی داشته است.
 
 

Keywords [Persian]

  • علامه طباطبایی
  • فلسفه اسلامی
  • تفسیر قرآن
  • المیزان
  • اندیشه اسلامی
  • فیلسوف اسلامی

Files

Share

How to cite

Statistics